ISO (Uluslararasý Standardizasyon Organizasyonu) tarafýndan ISO 45001 Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði yönetim sistemi standardý Mart 2018'de yayýnlandý. Bu standart, ISO PC /283 Proje Komitesi tarafýndan oluþturulmuþtur.

ISO 9001:2015 Kalite ve ISO 14001:2015 Çevre yönetim sistemi standartlarý yapýsý (Annex SL) bu standart için de geçerlidir. Bu ortak yapý, söz konusu sistemlerin entegrasyonunu kolaylaþtýrmaktadýr.

Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Yönetim Sisteminin amacý nedir?

Kuruluþlar, çalýþanlarýnýn ve kendi kontrolü altýnda çalýþanlarýn fiziksel ve ruhsal saðlýðýný korumaktan, bunun için saðlýklý ve güvenli çalýþma ortamlarýný saðlamaktan sorumludur.

Ýþ saðlýðý ve güvenliði (ÝSG) birçok ülkede yasal düzenlemeler ile kurallara baðlanmýþ bir konudur. Yasal düzenlemeler asgari gereklilikleri belirlemektedir. Ancak ÝSG kültürünün oluþturulmasý, ÝSG performansýný geliþtirilmesi ve proaktif yaklaþýmla risklerin yönetilmesi için yönetim sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadýr.

Ýþ Saðlýðý ve güvenliði yönetim sisteminin amacý, iþyeri kaynaklý yaralanma ve hastalýklarý önlemek için saðlýklý ve güvenli çalýþma ortamlarýnýn saðlanmasý, etkin önlemler ile tehlikeleri ortadan kaldýrmak ve bunun mümkün olmadýðý durumlarda riskleri azaltmaktýr. ÝSG yönetim sistemi, kuruluþlara yasal düzenlemelere uymanýn ötesinde, ÝSG risklerini yönetme ve ÝSG performanslarýný geliþtirme imkaný verir.

Uygulanan ÝSG yönetim sisteminin baþarýsý, üst yönetimin liderliðinde tüm iþlev ve kademelerde benimsenmesine, uygulanmasýna ve katýlýma baðlýdýr.

ÝSG yönetim sistemi uygulayarak hedeflenen ÝSG sonuçlarýna ulaþýlmasý aþaðýdaki faktörlere baðlýdýr:

• Üst yönetimin sorumluluðu üstlenmesi,
• Üst yönetimin liderliði ve taahhüdü,
• ÝSG Politikasý ve bu politikayý destekleyen ÝSG hedefleri,
• ÝSG kültürünün desteklenmesi,
• Çalýþanlara danýþma ve katýlýmýn saðlanmasý, iletiþim,
• Ýhtiyaç duyulan kaynaklarýn saðlanmasý,
• Tehlikelerin belirlenmesi ve ÝSG risklerinin kontrolü ve ÝSG fýrsatlarýnýn deðerlendirilmesi,
• ÝSG performansýný geliþtirmek için ÝSG yönetim sisteminin sürekli deðerlendirilmesi ve izlenmesi
• ÝSG Yönetim sisteminin diðer iþ süreçleri ile entegrasyonu,
• Yasal ve diðer gerekliliklere uyum.

OHSAS 18001 ve ISO 45001 Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Yönetim Sistemi arasýndaki farklýlýklar:

ISO 45001 Standardý 10 ana baþlýk üzerine yapýlandýrýlmýþtýr. ISO 45001 Standardýna eklenen ana baþlýklar ve alt baþlýklar aþaðýda özetlenmiþtir.

• Kuruluþun Baðlamý/ Ýç ve dýþ hususlar, ilgili taraflarýn ihtiyaç ve beklentileri
• Liderlik ve Çalýþanlarýn Katýlýmý,
• Planlama / Risk ve Fýrsatlarýn ele alýnmasý için faaliyetler,
• Destek
• Operasyon / Deðiþiklik Yönetimi- Satýnalma- Taþeronlar- Dýþ Kaynak Kullanýmý
• Performans Deðerlendirme
• Ýyileþtirme

ISO 45001'de önleyici faaliyet kavramý ve yönetim temsilcisi kavramý kalmýþtýr.

Geliþim Yönetim Sistemleri A.Þ. tarafýndan ISO 45001 Standardýna yönelik aþaðýdaki seminerler verilmektedir. Ancak kuruluþlarýn taleplerine ve ihtiyaçlarýna göre kuruluþa özel seminer programlarý da oluþturulabilmektedir.

Geliþim Yönetim Sistemleri A.Þ. - ISO 45001 Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði yönetim sistemi danýþmanlýðý

Geliþim Yönetim Sistemleri A.Þ. olarak kuruluþlarýn mevcut durumlarýný analiz ederek, kurulun yapýsýna ve iþleyiþine uygun, kuruluþa özgün sistemler kurmaktayýz.

1) Mevcut durumun tespiti;

Mevcut durum tespitinde, kuruluþun ÝSG yönetim sistemi kapsamý, mevcut ÝSG uygulamalarý, yasal gerekliliklere karþý mevcut durumu, mevcut ÝSG performansý deðerlendirilir.

2) ÝSG yönetim sistemi Proje Planý;

ÝSG yönetim sistemi faaliyetlerini organize edecek takýmýn ve bu takýma destek verecek diðer birimlerinin zaman ve gücünü en etkin þekilde kullanabilmesi için ele alýnacak konularýn ve sorumlularýn belirlenmesi ve bunu bir zaman çizelgesine dökülmesi aþamasýdýr. Bu plan, proje sürdürülürken zaman zaman gözden geçirilir ve gerekiyorsa güncellenir.

3) Seminer;

ISO 45001 ÝSG yönetim sistem standardýnýn þartlarý öncelikle seçilen proje ekibine ve liderlere anlatýlýr. Seminer, yetki ve sorumluluklara uygun detay ve içerikte oluþturulur.

4) ÝSG yönetim sisteminin kurulmasý;

Üst yönetimin liderliðinde ÝSG yönetim sistemi kurulmasý çalýþmalarýnda görev alacak çalýþma ekipleri oluþturulur. Ekiplerin sayýsý ve ekip seçimi kuruluþlarýn büyüklüðüne göre deðiþebilir. Ekipler ile baðlam, kurumsal ÝSG riskleri ve fýrsatlarý belirlenir. Ýþ güvenliði uzmaný ve iþyeri hekimi ile birlikte yasal ve diðer þartlara uygunluk deðerlendirilir. Kuruluþ içinde mevcut ve planlanan süreçler için risk deðerlendirme ekibi tarafýndan tehlike tanýmlama ve risk deðerlendirme çalýþmalarý yapýlýr. Kurumsal risk ve fýrsatlarý ele alacak faaliyetler planlanýr, tehlike tanýmlama ve risk deðerlendirmesi sonucu yüksek çýkan riskler için faaliyetler planlanýr. Üst yönetimin liderliðinde ÝSG hedefleri belirlenir, bu hedefleri gerçekleþtirmeye yönelik planlama yapýlýr. ÝSG risklerinin kontrol altýnda tutulmasýna yönelik operasyonel süreçler, prosedürler, talimatlar vb dokümanlar oluþturulur ve uygulamaya alýnýr. Ayný zamanda, yetkinlikler, eðitim ihtiyaçlarý belirlenir ve giderilmesine yönelik çalýþmalar planlanýr. Çalýþanlara danýþma, katýlýmlarýnýn saðlanmasýna yönelik yöntemler geliþtirilir. Ýletiþim matrisi oluþturulur. Muhtemel acil durumlar ve bu durumlarda yapýlmasý gereken uygulamalar tespit edilir. Ýzleme, ölçme, analiz ve deðerlendirme yöntemleri belirlenir. Düzeltici faaliyet sistematiði oluþturulur. Sürekli iyileþtirmenin saðlanmasýna yönelik metot ve yöntemler geliþtirilir.

5) Ýç tetkiklerin yapýlmasý;

ÝSG yönetim sisteminin kurulmasý tamamlandýðýnda yayýnlanýr ve iþletmeye alýnýr. Yönetim sistemi bir süre çalýþtýrýldýktan sonra sistemin planlandýðý gibi çalýþýp çalýþmadýðýnýn, birbirleri ile uyumunun, etkinliðinin kontrol edildiði iç tetkikler yapýlýr. Burada tespit edilen uygunsuzluklar/ geliþmeye açýk alanlar bir plan dahilinde ele alýnarak giderilir.

6) Gözden geçirme;

Üst yönetimin ÝSG yönetim sisteminin yeterliliðini, uygunluðunu ve etkinliðini deðerlendirmesine yönelik metot geliþtirilir. ISO 45001 ÝSG yönetim sistemi standardýnýn girdilerini saðlayacak þekilde gözden geçirmenin yapýlmasý ve kararlarýn alýnmasý saðlanýr.

7) Belgelendirme süreci:

Belgelendirme kuruluþunun yapacaðý ön denetim ve belgelendirme denetimlerinde tespit edilmesi durumunda bulgularýn kapatýlmasý için danýþmanlýk desteði sürdürülür.