ISO 50001:2018 Enerji Yönetim Standardý'nýn Aðustos 2011'de yayýnlanmasý beklenmektedir. Bu makale, þu anda son taslaðý yayýnlanan ISO 50001:2018 standardýný açýklamak amacýyla hazýrlanmýþtýr. Geliþim Yönetim Sistemleri A.Þ. olarak müþteri beklentilerini karþýlayabilmek amacýyla ISO 50001:2018 Standartlarý konusunda hazýrlýklarýmýzý tamamlamýþ durumdayýz.
ISO 50001:2018 Standardýnýn 4. Bölümünden itibaren Enerji yönetim sistemi gereklilikleri açýklanmaktadýr. ISO 50001:2018 Enerji yönetim sistemi standardýnýn yapýsý ISO 14001:2015 Çevre yönetim sistemi standardý ile paraleldir.
Planla-Uygula-Kontrol et-Ýyileþtir döngüsünü standardýn yapýsýnda görmek mümkün.

ISO 50001:2018 Enerji yönetim sistemi standardýnda Yönetimin Sorumluluðu ayrý bir baþlýk olarak ele alýnmýþtýr.
Kuruluþtan bir enerji politikasý beklenmektedir. Bu politika aþaðýdaki taahhütleri içermelidir:
- Enerji performansýnýn sürekli iyileþtirilmesi,
- Amaç ve hedeflere ulaþmak için bilginin ve gerekli kaynaklarýn saðlanmasýný garanti etmeyi,
- Uygulanabilir yasal ve diðer gerekliliklere uymayý.
Ayný zamanda, enerji politikasý enerji verimi yüksek ürün ve hizmetlerin salýn alýnmasýný desteklemelidir.
ISO 50001:2018 Enerji yönetim sistemi standardý aþaðýdakileri içeren bir enerji planlamasýnýn yapýlmasýný ve yazýlý olmasýný istemektedir:
- Yasal ve diðer gereklilikler
- Enerji gözden geçirmesi
- Enerji temel çizgisi
- Enerji performans göstergeleri
- Amaç ve hedefler
- Aksiyon planý (faaliyet planý)
Kuruluþun enerji performansý; enerji kullanýmý, enerji tüketimi, enerji yoðunluðu, enerji verimliliði vb kavramlarýný içeren ölçülebilir sonuçtur.

Enerji gözden geçirmesi yazýlý olmalýdýr ve enerji gözden geçirme için kullanýlan metod ve kriterler de yazýlý olmalýdýr. Enerji gözden geçirme dokümaný güncel tutulmalýdýr.
Enerji gözden geçirmesinde aþaðýdaki konular yer almalýdýr:
a) Ölçüm verilerine dayalý enerji kullanýmý
b) Önemli enerji kullaným ve tüketimleri
c) Önceliklendirme ve iyileþtirme için fýrsatlar
Enerji temel çizgisi (energy baseline) ISO 50001:2018 Enerji yönetim sisteminde mevcut veri ile geçmiþi kýyaslayabilmek amacýyla belirlenmelidir.
Kuruluþ, enerji performans göstergelerini, amaç ve hedeflerini yazýlý hale getirmeli. Amaç ve hedefleri gerçekleþtirmek için aksiyon planý (faaliyet planý) hazýrlamalýdýr. Enerji yönetim aksiyon planý yazýlý olmalýdýr.
Diðer sistemlerde alýþýk olduðumuz þekilde enerji performansýný etkileyen personelin görev, yetki ve sorumluluklarýnýn tanýmlanmasý, eðitim, yetkinlik, iletiþim gibi konular bu yönetim sistemin de de bulunmaktadýr. Ayrýca, doküman kontrolü, iç tetkikler, düzeltici ve önleyici faaliyetleri, kayýtlarýn kontrolü, yönetimin gözden geçirmesi gibi diðer sistem elementleri de ISO 50001:2018 Standardýnda yer almaktadýr.
Kuruluþun, operasyonel kontrol (iþletme kontrolü) baþlýðý altýnda tasarým sýrasýnda ve enerji kullanýmýný etkileyebilecek enerji hizmeti, ürün veya ekipman satýn alýmýnda enerji performansýný dikkate almasý gerekmektedir.
Kuruluþ aþaðýdaki anahtar özellikleri izleme ve ölçmeyi saðlamalýdýr:
- Enerji gözden geçirme sonuçlarý
- Önemli enerji kullanýmlarý
- Önemli enerji kullaným ve tüketim arasýndaki iliþkiyi
- Enerji performans indikatörlerini
- Amaç ve hedeflere ulaþmada aksiyon planýnýn etkinliðini
Geliþim Yönetim Sistemleri A.Þ. olarak kadromuzda ISO 14001:2015 baþ denetçisi olan danýþmanlarýmýzdan seçilen bir ekip ISO 50001:2018 Enerji yönetim sistemi standardý eðitimini almýþ olup bu konuda müþterilerimize danýþmanlýk hizmeti vermek için gereken altyapýyý oluþturmuþ durumdayýz.

Tülin Pervan DÝKENER
Mart 2011